Ministranci
Zbiórki i formacja
Opiekunem i doradcą duchowym jest ks. Robert Ciastoń
Wszyscy ministranci uczestniczą w spotkaniach formacyjnych, które odbywają się:
Ministranci
Środa godz. 16.00
Aspiranci
Piątek godz. 16.00
Każdy też zobowiązany jest do indywidualnej pracy nad sobą tj. staranie się o usuwanie wad i nabywanie w ich miejsce dobrych nawyków. Ważną rolę spełnia tu systematyczna spowiedź, Komunia Święta i modlitwa.
Kandydatura
Czas przygotowania do służby ministranckiej z reguły trwa około roku. Po tym okresie następuje uroczyste przyjęcie na ministranta. Przyjęcie to jest zewnętrzną ceremonią o charakterze religijnym, uprawniającą do posługiwania kapłanowi w czasie odprawiania Mszy św. Przy innych nabożeństwach i ceremoniach mogą usługiwać kandydaci, na mocy prostego przyjęcia na kandydata.
Uroczyste przyjęcie kandydata
Ksiądz nakłada pelerynkę kandydatowi ze słowami: Przyjmij ten strój ministranta, który ma oznaczać czystość i piękność twej duszy z jaką winieneś przystępować do usługiwania przy świętych czynnościach – w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Następnie kapłan robi znak krzyża na głowie kandydata i daje mu poświęcony medalik.
Wszyscy kandydaci zapalają świece. Każdy osobno klęka na najwyższym stopniu ołtarza i trzymając w prawej ręce płonącą świecę, symbol gorliwości w służeniu Bogu, a w lewej kartę przyrzeczenia, mówi: Ja, ... przyrzekam całym swym życiem pełnić wierną służbę Bogu, chce być gorliwym ministrantem przy ołtarzu, wzorowym uczniem w szkole, posłusznym synem i kochającym bratem w gronie rodziny oraz dobrym kolegą w pracy i zabawie. Chcę być i postępować według 'Zasad ministranta'. Króluj nam, Chryste.
Rekolekcje, wyjazdy
Ważną funkcję formacyjną i integracyjną spełniają również wspólne wyjazdy, wycieczki, udział w rekolekcjach.
Ministranci - informacje
Pozdrowienie ministranckie: Króluj nam, Chryste!
Odpowiedź: Zawsze i wszędzie.
Ministrare (łac.) znaczy służyć.
Służymy Bogu, kiedy przyczyniamy się do tego, aby liturgia była piękna. Słowo ministrant wskazuje szczególnie na służbę we Mszy Świętej. Ministrant jest pomocnikiem przy sprawowaniu Mszy Świętej i podczas innych nabożeństw liturgicznych. Ministrant usługuje księdzu, gdy przygotowywany jest ołtarz i dary ofiarne potrzebne do ofiary Mszy Świętej. Pomaga również po jej zakończeniu.
Ministrant jest znakiem
Ministrant przez swą służbę wskazuje, że każde nabożeństwo liturgiczne sprawowane w kościele, jest nie tylko sprawą kapłana, lecz sprawą całej parafii i wszystkich wiernych. Ministrant przez swą służbę pokazuje, że uczestniczyć w liturgii to znaczy także współdziałać i współtworzyć ją, czynnie się w niej angażując.
Ministrant powinien przyjść 10-15 minut wcześniej ponieważ musi: założyć komżę, przygotować swój modlitewnik, być może będzie musiał jeszcze coś przenieść do prezbiterium, może trzeba będzie jeszcze coś omówić z księdzem, ponadto ważne są jeszcze dwie minuty cichego skupienia i zastanowienia przed rozpoczęciem liturgii.
Ministrant jest punktualny
Ministrant powinien przyjść 10-15 minut wcześniej ponieważ musi: założyć komżę, przygotować swój modlitewnik, być może będzie musiał jeszcze coś przenieść do prezbiterium, może trzeba będzie jeszcze coś omówić z księdzem, ponadto ważne są jeszcze dwie minuty cichego skupienia i zastanowienia przed rozpoczęciem liturgii.
Ubiór ministrancki
W niektórych parafiach używana jest sutanna ministrancka. Jest to długa do kostek suknia koloru czerwonego, zielonego, czarnego lub fioletowego. Krótsza szata liturgiczna nazywana jest komżą, jest ona zawsze koloru białego. Jeśli używana jest sutanna ministrancka, to wówczas na nią zakłada się komżę. Można zakładać równiez pelerynki w kolorach liturgicznych. Strój liturgiczny ministranta, podobnie jak szaty kapłana podczas sprawowania liturgii, pokazują wierzącym, że zgromadzenie w Kościele nie jest zwyczajnym zgromadzeniem, lecz szczególną wspólnotą wierzących w Chrystusa.
Modlitwa przy zakładaniu komży
Niech Bóg oblecze mnie w nowego człowieka, stworzonego na wzrór Boga w sprawiedliwości i prawdziwej świętości.
Modlitwa przed służeniem
Oto za chwilę przystąpię do Ołtarza Bożego, do Boga króry rozwesela młodość moją. Do świętej przystępuję służby. Chcę ją dobrze pełnić. Proszę Cię, Panie Jezu, o łaskę skupienia, aby myśli moje były przy Tobie, oczy moje były zwórcone na ołtarz, a serce moje oddane tylko Tobie. Amen.
Modlitwa po służeniu
Boże, którego dobroć powołała mnie do Twej służby, spraw, bym uświęcony uczestnictwem w Twych tajemnicach przez dzień dzisiejszy i całe me życie szedł tylko drogą zbawienia. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Stopnie liturgiczne
1. Aspirant i kandydat
2. Choralista
3. Ministrant Światła
4. Ministrant Księgi
5. Ministrant Ołtarza
6. Lektor
7. Ceremoniarz
Historia ministrantów
Początków ministrantury możemy się dopatrywać już za czasów Jezusa Chrystusa. W Ewangelii św. Jana czytamy: Andrzej, brat Szymona Piotra, rzekł do Jezusa: Jest tu jeden chłopiec, który ma pięć chlebów jęczmiennych i dwie ryby (...) Jezus wziął chleby i odmówiwszy dziękczynienie, rozdał siedzącym. J 6, 8-9, 11
Tak, więc ów 'praministrant' usłużył samemu Zbawicielowi i w ten sposób uczestniczył w cudzie rozmnożenia chleba i ryb, który możemy uważać za zapowiedź Eucharystii. Faktem jest, że od początku chrześcijaństwa biskup sprawował Najświętszą Ofiarę wraz z asystą liturgiczną. Na początku byli to diakoni. Już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa ukształtował się osobny urząd lektora. Był on sprawowany przez chłopców, którym stawiano wysokie wymagania moralne.
Wspaniałe świadectwo lektorom tamtych czasów wystawił biskup Cyprian, męczennik z Kartaginy. W jednym ze swych listów opowiada o Aureliuszu, który odważnie bronił wiary i cierpiał z jej powodu. Biskup tak pisze: Niech rozpocznie posługę lektora. Jego głos, którym wyznawał Boga w tak trudnych okolicznościach, zasłużył na to, by zabrzmiał przy uroczystym czytaniu słowa Bożego.
Zmiany na przestrzeni wieków
W późniejszych wiekach publiczne czytanie słowa Bożego zarezerwowane było wyłącznie dla osób przygotowujących się do kapłaństwa. W średniowieczu do Mszy św. usługują klerycy, a od Soboru Trydenckiego (1545r.) ministranci. W oficjalnych dokumentach Kościoła wzmiankę na ten temat znajdujemy dopiero w 'Mediator Dei' Piusa XII z 1947 r. Msze św. odprawiane w języku łacińskim, gdzie ksiądz był odwrócony tyłem do ludzi. Wówczas służyło tylko dwóch ministrantów, zaś prezbiterium było oddzielone od reszty świątyni.
Dopiero Sobór Watykański II (1962-1965) zajął się reformą liturgii i powrócił do starej tradycji Kościoła. Podkreślił rolę ludzi świeckich w sprawowaniu kultu Bożego i powierza na nowo funkcję lektora także osobom świeckim nie posiadających święceń. Liczny udział ministrantów i lektorów w liturgii wymaga jednak odpowiedniej troski o należyte przygotowanie ich do wykonywanych funkcji. W soborowej Konstytucji o Liturgii możemy przeczytać: 'Duszpasterze niech zabiegają gorliwie i cierpliwie o liturgiczne wychowanie oraz czynny udział wiernych, tak wewnętrzny jak i zewnętrzny stosownie do ich wieku, stanu i rozwoju życia i stopnia kultury religijnej, spełniając w ten sposób jeden z głównych obowiązków wiernego szafarza Bożych tajemnic' (KL 19).
W Polsce
Konferencja Episkopatu powołała do istnienia Krajowe Duszpasterstwo Ministrantów (1964 r.). Stało się to po ogłoszeniu Konstytucji o Liturgii (3.XII.1963). Biskupi chcieli, aby postanowienia KL były od razu wprowadzane w życie także na odcinku formacji służby liturgicznej. Otwierały się szerokie możliwości zaangażowania świeckich: 'W odprawianiu liturgii każdy spełniający swą funkcję, czy to duchowny czy świecki, powinien czynić tylko to i wszystko to, co należy do niego z natury rzeczy i na mocy przepisów liturgicznych. Ministranci, lektorzy, komentatorzy i członkowie chóru również spełniają prawdziwą funkcję liturgiczną. Niech więc wykonują swój urząd z tak szczerą pobożnością i dokładnością, jak to przystoi wzniosłej posłudze i odpowiada słusznym wymaganiom Ludu Bożego. Należy więc staranie wychować te osoby w duchu liturgii oraz przygotować do odpowiedniego i zgodnego z przepisami wykonywania przypadających każdemu czynności' (KL 28-29).
Hymn, Kodeks, Zasady
Hymn
Króluj nam Chryste, zawsze i wszędzie
to nasze rycerskie hasło.
Ono nas zawsze prowadzić będzie
i świecić jak słońce jasno.
Naprzód przebojem młodzi rycerze
Do walki z grzechem swej duszy
Wodzem nam Jezus w Hostii ukryty
Z nim w bój nasz zastęp wyruszy.
Pójdziemy naprzód, naprzód radośnie
Podnosząc w góre swe czoła.
Przed nami życie rozkwita w wiośnie
Odważnie, bo Jezus woła.
Kodeks ministranta
- Ministrant kocha Boga i dla Jego chwały wzorowo spełnia swe obowiązki.
- Ministrant służy Chrystusowi w ludziach.
- Ministrant rozwija w sobie życie Boże.
- Ministrant pracuje nad swoim charakterem i czuwa nad czystością serca i duszy.
- Ministrant poznaje liturgię i żyje nią.
- Ministrant modli się za Kościół, za Ojczyznę i służy Jej rzetelną pracą.
- Ministrant jest dobrym synem i bratem.
- Ministrant swoją chrześcijańską postawą wnosi wszędzie prawdziwą radość.
- Ministrant przez swoją pilność i sumienność staje się przykładem dla innych.
- Ministrant - podobnie jak kapłan - stara się być niejako drugim Chrystusem.
Zasady według św. Jana Berchmansa
- Serce moje jedynie bezpiecznym żyć może, gdy wytrwa w szczerej, dziecięcej miłości ku Matce Bożej.
- Mało mówić, dużo czynić.
- Wielce sobie ważyć drobne sprawy.
- Jeśli nie dojdę do świętości za młodu, nigdy nie będę świętym.
- Myśl, żebyś Panu Bogu się podobał, a Pan Bóg o tobie myśleć będzie.
- Sumiennie dopilnuję punktualnego rannego wstawania.
- Kto nie docenia modlitwy, nie wytrwa w pobożności.
- Wszystko, co czynisz, czyń z wielką starannością.
- Cierpliwość koroną wszelkich cnót.
- Nie czyń nigdy tego, co Ci się w drugich nie podoba; ale to, co się w nich podoba.
Uwagi dla służby liturgicznej
- Pełniący posługę przychodzą do kościoła przynajmniej 15 minut przed rozpoczęciem liturgii. Czas ten przeznaczamy na modlitwę, na duchowe przygotowanie się do uczestnictwa w Eucharystii lub nabożeństwie oraz na ubranie się, przygotowanie potrzebnych rzeczy, pomoc w ubraniu celebransa.
- Przychodząc do kościoła udają się najpierw przed tabernakulum, aby oddać pokłon Chrystusowi. Powinni więc wchodzić głównym wejściem do kościoła. Jeżeli ktoś wchodzi przez zakrystię, to nie przyklęka w kąciku, lecz udaję się przed ołtarz, gdzie jest obecny Gospodarz tego domu.
- Udział służby liturgicznej we Mszy św. nie może ograniczyć się do wykonywania powierzonych im czynności. Posługa ma ich prowadzić do pełniejszego włączania się w święte obrzędy, aby uczestniczyć w nich 'świadomie i owocnie'.
- Spełnianie określonych czynności w liturgii nie może mieć charakteru występu, lecz posługi. Należy więc podkreślać przekazywana treść, a nie samego siebie.
- Wszyscy członkowie zespołu liturgicznego pełniący posługę w prezbiterium biorą udział w procesji wejścia i uczestniczą w całej liturgii na swoich miejscach. Do zakrystii wychodzą tylko w razie konieczności.
- Swoje czynności wykonują we właściwym czasie, bez pośpiechu, nigdy przed zakończeniem czynności poprzedzającej.
- Do Komunii św. przystępują pierwsi przed pozostałymi wiernymi.
- Swoją postawą i zachowaniem się dają wiernym przykład właściwego i pełnego uczestnictwa w Eucharystii
Patroni Ministrantów
- św. Tarsycjusz – męczennik rzymski III wiek
- św. Stanisław Kostka – XVI wiek, Polska
- św. Alojzy Gonzaga – XVI wiek, Włochy
- św. Jan Berchmans – XVI wiek, Holandia
- św. Dominik Savio – XIX wiek, Włochy
Święty Tarsycjusz
Święty Tarsycjusz (zmarł ok. 250) był młodym Rzymianinem, akolitą, należącym do otoczenia papieża Stefana I, późniejszego męczennika. Gdy za cesarza Decjusza nastąpiły jedne z najkrwawszych prześladowań chrześcijan, zaostrzono równocześnie możliwość widywania się z uwięzionymi. Wskutek tego umacnianie uwięzionych chrześcijan Komunią świętą przed ich męczeńską śmiercią stało się prawie niemożliwe. Każdy odważny: kapłan, diakon czy dorosły chrześcijanin, gdy szedł do więzienia z Komunią świętą, narażał się na rozpoznanie i areszt, nie osiągnąwszy nawet celu. W tej sytuacji Tarsycjusz, chłopiec liczący około 10 lat, okazał gotowość pójścia do więzienia z Chrystusem Eucharystycznym, sądząc, że z powodu młodego wieku uda mu się niepostrzeżenie dotrzeć do braci i sióstr skazanych na śmierć męczeńską. Może kilka razy udało mu się to.
Jednak pewnego dnia, kiedy szedł z Najświętszym Sakramentem w kierunku więzienia, napadła go grupa pogańskich rówieśników, zaciekawionych tym, co on niesie z taką troską. Ponieważ bardzo tego bronił, usiłowali go zmusić biciem i obrzuceniem kamieniami, aby pokazał im co niesie. Był jednak nieustępliwy. Z pomocą nadszedł mu żołnierz rzymski, Kwadratus, setnik, chrześcijanin, doskonale zorientowany w sytuacji. Przepędził całą tę zgraję. Jednak chłopca nie udało się już uratować. Zmarł wkrótce z upływu krwi, na skutek ran odniesionych w obronie Chrystusa eucharystycznego. Ciało Świętego 'Męczennika Eucharystii' chrześcijanie pochowali ze czcią w katakumbach świętego Kaliksta. Relikwie św. Tarsycjusza w 1675 r. przeniesiono do Neapolu, gdzie umieszczono je w osobnej kaplicy przy bazylice św. Dominika. Część jego relikwii w specjalnej trumience jest w salezjańskim kolegium w Rzymie przy Via Appia Antica.
Św. Stanisław Kostka
Św. Stanisław Kostka, kleryk, urodził się 28 grudnia 1550 roku w Rostkowie na Mazowszu. Był synem Jana – kasztelana zakroczymskiego i Małgorzaty z Kryskich. W wieku 14 lat razem z bratem został wysłany do szkół jezuickich w Wiedniu. Stanisław połączył naukę z życiem religijnym. W grudniu 1565 roku ciężko zachorował. Nagłe uzdrowienie przypisał Matce Bożej, do której wzniósł wielkie nabożeństwo. Stanisław pragnął wstąpić do zgromadzenia jezuitów, ale nie mógł liczyć na pozwolenie rodziców. W sierpniu 1567 roku pieszo, w przebraniu, uciekł z Wiednia. Dotarł do Dyllingi w Bawarii (ok. 650 km) i zgłosił się do św. Piotra Kanizjusza. Ten wysłał go do Rzymu, gdzie św. Franciszek Borgiasz przyjął go 28 października 1567 roku do nowicjatu. Swoim wzorowym życiem, duchową dojrzałością i rozmodleniem budował całe otoczenie. Mając 18 lat złożył śluby zakonne.
Zmarł w sierpniu 1568 roku, przepowiedziawszy swoją śmierć. Kult zrodził się natychmiast i spontanicznie. Beatyfikowany w 1670 roku. Kanonizowany przez Benedykta XIII (1726). Relikwie Świętego spoczywają w kościele św. Andrzeja na Kwirynale w Rzymie. Św. Stanisław jest patronem Polski (od 1671 r.) i Litwy, archidiecezji łódzkiej i warszawskiej, diecezji chełmińskiej i płockiej, Gniezna, Lublina, Lwowa, Poznania, Warszawy; studentów oraz nowicjuszy jezuickich, a także polskiej młodzieży. Św. Stanisławowi przypisuje się zwycięstwo Polski odniesione nad Turkami pod Chocimiem w 1621 roku. W tym dniu o. Oborski, jezuita, widział św. Stanisława w obłokach, jak błagał Matkę Bożą o pomoc. Król Jan Kazimierz przypisywał orędownictwu Świętego zwycięstwo odniesione pod Beresteczkiem (1651).
Św. Alojzy Gonzaga
Pochodził ze znakomitego rodu Gonzagów. Był synem Ferdynanda, markiza Castiglione. Urodził się w Castiglone w diecezji Brescii 9 marca 1568 roku. Od najmłodszych lat Św. Alojzy poświęcił sie sercem i duszą służbie swemu Stwórcy. Pamięć o jego osobie łączy się z pojęciem łagodnej słodyczy i niczym nie skażonej czystości. Cechowała go prawdziwie anielska niewinność, a zarazem heroiczna skłonność do pokuty.
Mając czternaście lat towarzyszył swemu ojcu w podróży do Hiszpanii, gdzie ten ostatni pojechał jako członek orszaku cesarzowej Marii Austriaczki, żony Maksymiliana II. Filip II uczynił św. Alojzego giermkiem księcia Jakuba, swego starszego brata. Wśród próżności dworu święty zachował swą czystość, świat nieodciągnął jego serca od Boga.
Po powrocie do Włoch w roku 1584 św. Alojzy objawił chęć wstąpienia do Towarzystwa Jezusowego. Rodzina sprzeciwiała się temu, ale w końcu udało mu się przeprowadzić swoje zamiary. Rozpoczął nowicjat w Rzymie w roku 1585, za pontyfikatu Piusa V. Śluby zakonne złożył 20 listopada 1587 roku i wkrótce potem przyjął niższe Święcenia.
Od początku swego zakonnego życia św. Alojzy był wzorem doskonałości. Podczas epidemii w Rzymie w roku 1591 wyróżnił się miłosierdziem wobec chorych w szpitalach. praca ta doprowadziła go do choroby, która spowodowała śmierć. Jego ostatnie dni były wiernym odzwierciedleniem krótkiego życia. Przeszedł do wieczności 21 czerwca 1591 roku w wieku dwudziestu czterech lat. Papież Benedykt XIII kanonizował go w roku 1726.
Święty Jan Berchmans
Święty Jan Berchmans urodził się 13 marca 1599 roku w Diest, we Flandrii (Holandia), jako najstarszy z pięciu synów. Jego ojciec był garbarzem, matka zaś, Elżbieta, była córką burmistrza, Hadriana van den Hove. Na usilne prośby chłopca rodzice zgodzili się ponosić wydatki na jego naukę. Jednak na skutek choroby matki musiał przerwać naukę. Dopiero na skutek finansowej pomocy miejscowego proboszcza Piotra van Emmerick, mógł Jan kontynuować rozpoczęte nauki. Czując powołanie do stanu duchownego, zaczął uczyć się języka łacińskiego. Na skutek trudnych warunków domu musiał Jan ponownie przerwać naukę. Udał się do Mechlina (Malines), tam zarabiał posługa u pewnego kanonika katedry i kształcił się dalej. Kiedy zaś Jezuici założyli w Mechlinie szkołę i kolegium w 1615 roku, Jan należał do pierwszych alumnów. Przyjęty został także do Sodalicji Mariańskiej.
Po przeczytaniu żywotu św. Alojzego zdecydował się Jan pójść jego ślady, by go zastąpić w zakonie. 1616 zmarła mu matka, a ojciec wstąpił do stanu duchownego i został kapłanem diecezjalnym (1618). Niektórzy synowie poszli śladami ojca: jeden został kanonikiem regularnym, drugi zaś wstąpił do jezuitów, naśladując w tym św. Jana Berchmansa, swego starszego brata. Po ukończeniu studiów humanistycznych z wynikiem celującym, Jan Berchmans wstąpił do nowicjatu w Mechlinie. Po roku nowicjatu złożył śluby zakonne. W 1618 roku został św. Jan wysłany na dalsze studia do Rzymu w zakresie filozofii i teologii. I tu wyróżniał się wśród kleryków. Wytypowany do prowadzenia dysputy publicznej, zadziwił wszystkich pamięcią i subtelnością argumentów. Był to jednak jego ostatni sukces na ziemi. Nie mógł wytrzymać klimatu lata rzymskiego- jego gorączek na zewnątrz i chłodu w murach. Nabawił się gorączki, a potem zapalenia płuc. Organizm wyniszczony intensywną nauką i jeszcze bardziej intensywnym życiem wewnętrznym, nie zdołał się obronić. Mimo zabiegów lekarzy, po 6 dniach Święty opuścił ziemię dla nieba 13 sierpnia 1621 roku.
Nikt nie wątpił, że przeniósł się do wieczności nowy Święty zakonu. Jan Berchmans wyróżniał się serdecznym nabożeństwem do Najść. Eucharystii. Może dlatego stał się patronem dla wielu kółek ministrantów. Zasadą jego życia było: 'Czyń, co czynisz' oraz 'Najdoskonalszą rzeczą jest zacząć od najmniejszych rzeczy'. Faktycznie uświęcił się nie wielkimi czynami, ale sumiennym wykonywaniem codziennych obowiązków, pilnym zachowaniem reguły i gorącym umiłowaniem Pana Jezusa i Jego Matki.
Do chwały błogosławionych wyniósł sługę Bożego Jana papież Pius IX w 1867 roku, a kanonizował go papież Leon XIII w 1887 roku. Ciało Świętego spoczywa w Rzymie w osobnym, bogatym ołtarzu. Natomiast jego serce znajduje się w kościele jezuitów Lovanium (Louven). Wraz ze św. Alojzym jest on patronem młodzieży studiującej. W klasztorze przyległym do kościoła Św. Ignacego można zwiedzić pokój św. Jana Berchmansa, zamieniony na kaplicę. Pokój- kaplica przylega do innego pokoju- kaplicy Św. Alojzego. Nawet nie spodziewał się święty kleryk, że jak poszedł w ślady św. Alojzego, tak będzie z nim dzielił wspólny dom i celkę obok, a także wspólną chwałę ołtarza.
Święty Dominik Savio
Dominik urodził się w 1842 roku w San Giovanni di Riva, koło Chieri. Z okazji I Komunii św., w wieku 7 lat, wyznacza swój życiowy program: 'Będę często przystępował do spowiedzi oraz będę przyjmował Komunię świętą, ile razy spowiednik mi udzieli zezwolenia. Pragnę dzień święty święcić. Moimi przyjaciółmi będą Jezus i Maryja. Raczej śmierć niż grzech'.
Gdy miał 12 lat, został przez Księdza Bosko przyjęty do Oratorium w Turynie i prosił o pomoc, aby mógł zostać świętym. Posłuszny, zawsze pogodny i radosny, z wielka pilnością wypełniał swoje szkolne obowiązki, na wszelki możliwy sposób starał się pomagać kolegom, ucząc ich katechizmu, opiekując się chorymi, godząc zwaśnionych. Do jednego z chłopców, świeżo przybyłego do Oratorium, powiedział: 'Musisz wiedzieć, że u nas świętość polega na tym, żeby być bardzo wesołym'. Starajmy się 'tylko, aby unikać grzechu, jako największego wroga, który odbiera nam łaskę Bożą i spokój sumienia, oraz dobrze wypełniać swoje obowiązki'.
Wierny swoim postanowieniom, otrzymywał siłę z gorliwego uczestnictwa w sakramentach i z synowskiego nabożeństwa do Matki Bożej, chętny do poświęceń, był przez Boga napełniony niezwykłymi darami i charyzmatami. W dniu 8 grudnia 1854 r. został ogłoszony przez Piusa IX dogmat o Niepokalanym Poczęciu, a Dominik oddał się Maryi i zaczął szybko wzrastać w świętości. W 1856 roku założył w gronie kolegów Towarzystwo Niepokalanej, którego celem było apostolskie działanie grupowe.
Zmarł w Mondonio 9 marca 1857 roku. Papież Pius XI nazwał go 'małym, a raczej wielkim gigantem ducha'. Pius XII ogłosił go błogosławionym w roku 1950, a świętym 12 czerwca 1954 roku. Jest patronem młodzieży, zwłaszcza ministrantów i chórów chłopięcych.
Lektorzy
Liturgiczna posługa lektora w historii
Początki liturgii słowa i związanej z nią posługi odczytywania Pisma św., w zgromadzeniu, sięgają czasów religii starotestamentalnej. Izrael był i jest narodem Księgi. Na kartach Starego Testamentu opisane zostały liczne zgromadzenia, podczas których odczytywano wiernym słowo Boże.
Przykładem jest Mojżesz, który pod górą Synaj 'wziął księgę Przymierza i czytał ją głośno ludowi' (Wj 24, 3). Znaczący jest także zapis zawarty w Księdze Królewskiej. Mówi ona, że król Jozjasz polecił zgromadzić się wszystkim w świątyni i odczytał głośno dla ich uszu całą treść księgi przymierza znalezionej w świątyni Pańskiej (2 Krl 23,2).
Podobnie kapłan Ezdrasz wobec zgromadzenia, w którym uczestniczyli przede wszystkim mężczyźni, kobiety oraz ci, którzy byli zdolni słuchać, dziękując Bogu za plony, czytał z księgi Prawa Bożego, dobitnie, z dodaniem objaśnienia, tak że lud rozumiał czytanie (Neh 8, 8).
Ewangelista św. Łukasz, opisując początki działalności Jezusa, relacjonuje Jego pobyt w rodzinnym mieście Nazaret, gdzie w dzień szabatu udał się swoim zwyczajem do synagogi i powstał, aby czytać. Podano Mu księgę proroka Izajasza (Łk 4, 16-21). Z przywileju czytania Słowa Bożego w synagodze korzystał - jak świadczą o tym Dzieje Apostolskie - także św. Paweł (Dz 13, 4-5).
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa rolę lektorów spełniali mężczyźni lub młodzieńcy, wyjątkowo zaś chłopcy. Wymagano od nich przykładnego życia, a zwłaszcza bohaterskiej postawy i wytrwania w wierności podczas prześladowań. Osobna funkcja lektora ukonstytuowała się w wieku III i łączyło się ją ze stanem duchownym. Od IV stulecia funkcję lektorów pełnili chłopcy w wieku 14-18 lat. W czasach późniejszych, szczególnie zaś od VI stulecia, zakładano przy katedrach i parafiach specjalne szkoły lektorów (schola lectorum), których celem była formacja przyszłych lektorów.
Od początków średniowiecza lektorat zaczął tracić swoje dotychczasowe znaczenie - stał się jednym z niższych święceń, czyli stopniem na drodze do otrzymania sakramentu kapłaństwa. Z czasem funkcję lektora przejęli sami kapłani.
Konstytucja o Liturgii
Wraz z Soborem Watykańskim II praktyka ta uległa zasadniczej zmianie. Do liturgii powróciła funkcja lektora. Mówią o tym normy zawarte w soborowej Konstytucji o Liturgii. Dzisiaj zdziwienie wywołuje fakt, że jeszcze nie tak dawno Sobór musiał określić zasady wynikające z hierarchicznego i społecznego charakteru liturgii: Czynności liturgiczne nie są czynnościami prywatnymi, lecz kultem Kościoła (KL 26) i wymagają odprawiania wspólnego z obecnością i czynnym uczestnictwem wiernych (KL 27).
Świętująca w liturgii wspólnota składa się z wielu członków, zorganizowanych i zjednoczonych pod przewodnictwem biskupów. Dlatego w zgromadzeniu liturgicznym obowiązuje zasada podziału funkcji i zadań. Różne działania i posługi są wykonywane przez poszczególne osoby dla dobra wspólnego wszystkich członków. W odprawianiu liturgii każdy spełniający swą funkcję, czy to duchowny czy świecki, powinien czynić tylko to i wszystko to, co należy do niego z natury rzeczy i na mocy przepisów liturgicznych (KL 28)
Dokumenty Stolicy Apostolskiej i Ojca Świętego
Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum concilium
Instrukcja 'Eucharisticum Mysterium'
Instrukcja 'Inaestimabile Donum'
Instrukcja 'Redemptionis Sacramentum'
Encyklika Jana Pawła II 'Ecclesia de Eucharistia'
List apostolski 'Spiritus et Sponsa'
List apostolski 'Vicesimus Quintus Annus'
List apostolski 'Mane Nobiscum Domine'
Rok Eucharystii. Wskazania i propozycje
Dyrektorium o mszach świętych z udziałem dzieci
Instrukcja o mszach dla grup specjalnych
Instrumentum Laboris (XI Synod Biskupów)
Posługa lektora
Dobre i poprawne czytanie słowa Bożego, oznajmianie go w zgromadzeniu liturgicznym wymaga pewnego kunsztu. Do tego zaszczytnego zadania zachęcał już przed trzydziestu laty papież Paweł VI w encyklice Ecclesiam suam:
Trzeba nam wrócić do prawdziwej sztuki oznajmiania słowa Bożego... Musimy szukać prawideł, przez których zastosowanie stanie się nasza wymowa prosta, jasna, mocna, poważna, zdolna wyzwolić nas z wrodzonej niezaradności w posługiwaniu się tym wzniosłym i tajemniczym narzędziem działania jakim jest Słowo Boże, i zachęcić nas do wysiłku, abyśmy dorównali w szlachetnym współzawodnictwie tym wszystkim, którzy dzięki sztuce wymowy posiadają w naszych czasach ogromny wpływ na kształtowanie opinii publicznej.
Przed każdym lektorem, który wykonuje w czasie sprawowania Eucharystii własną funkcję liturgiczną, stoi więc obowiązek pilnego zdobywania sztuki czytania słowa Bożego. Swoją wzniosłą, zaszczytną i odpowiedzialną posługę powinien on spełniać z należną czcią i miłością do Pisma św. (por. KL 29), aby wypowiadane słowo Boże, jako 'żywe i skuteczne' (Hbr 4, 12), było wezwaniem zarówno dla słuchaczy jak i dla czytającego je lektora.
W odnowie liturgii słowa Bożego nawiązano do starej tradycji chrześcijańskiej i przywrócono liturgiczną funkcję lektora. Mogą ją dziś pełnić, tak jak w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, ludzie świeccy - mężczyźni i kobiety, młodzi chłopcy i dziewczęta. Im to przysługuje przywilej czytania wszystkich lekcji z Pisma św., z wyjątkiem Ewangelii, nie tylko w czasie Mszy św., ale również podczas innych czynności liturgicznych. Lektor też, gdy nie ma psalmisty wykonuje psalm między czytaniami.
Lektor pierwszym słuchaczem słowa Bożego
Słowo Boże jest słowem 'żywym i skutecznym' (Hbr 4, 12). Do pełnej jednak skuteczności zbawczej wymaga od człowieka postawy umiejętnego słuchania. Postawa ta jest najważniejszą i najdonioślejszą formą udziału wiernych w mszalnej liturgii słowa Bożego.
Uczestnicząc w sprawowaniu Mszy św., wierni powinni słuchać słowa Bożego z taką wewnętrzną i zewnętrzną czcią, która by ich prowadziła do wzrostu duchowego życia i pozwoliła im coraz głębiej wnikać w sprawowane misterium.
Lektor stając w szeregu ludzi, którymi Bóg posługuje się w przekazywaniu swojego Objawienia, będąc specjalnym narzędziem Boga przemawiającego dzisiaj do człowieka, musi pamiętać, że jest pierwszym słuchaczem słowa Bożego. Proklamując je podczas liturgii, powinien odnieść je najpierw do siebie samego, jako wezwanie domagające się bardzo konkretnej odpowiedzi.
Ponadto niezwykle ważnym wymaganiem, jakie się stawia lektorowi, jest jego właściwy stosunek do Pisma św. i troska o głębszą znajomość i rozumienie prawdziwego skarbca biblijnego. Lektor jest tym, który żyje słowem Bożym, czyta je i nad nim rozmyśla, z niego czerpie tematy do refleksji i modlitwy.
Mając taki stosunek do Pisma św., można dopiero być prawdziwym, niezawodnym i pewnym głosicielem zbawienia w zgromadzeniu liturgicznym. To, co dla lektora stało się prawdziwą wartością, stara się przekazać innym.
Potrzeba przygotowania się do czytania
Aby przybliżyć słuchaczom zawartość treściową czytania, jego sens, nie wystarczy ciche przeczytanie tekstu. Treść Pisma św. ujęta jest bowiem w określonej formie językowej i w tej właśnie formie powinna być wypowiedziana i usłyszana. Dlatego lektor musi tekst, który zostanie odczytany w liturgii, 'wchłonął' w siebie, uczynić niejako najpierw swoim własnym, bliskim i przez siebie zrozumiałym. Same słowa wydrukowane w tekście nie dają wyobrażenia, jak brani dany tekst, dlatego zadaniem czytającego jest nadać im właściwe brzmienie, co dokonuje się dzięki przygotowaniu. Kto pragnie dobrze przygotować się do wykonania czytania, powinien:
- w porę zapoznać się z danym tekstem,
- poznać główne myśli zawarte w tekście,
- dokonać podziału tekstu na grupy i jednostki myślowe,
- kilkakrotnie odczytać tekst głośno, wyraźnie wypowiadając wszystkie słowa i akcentując jedynie to słowo, które w zdaniu (jednostce myślowej) posiada szczególne znaczenie.
Przygotowanie tekstu do odczytania wymaga czasu. Każdy jednak lektor, chcąc poprawnie wykonywać swoją posługę, powinien przygotować się do niej w domu, korzystając z księgi Pisma św., lub innych pomocy np:
- Oremusa, który zawiera teksty liturgii Mszy św.,
- Minilekcjonarza drukowany w KnC - ogólnopolskim miesięczniku dla ministrantów.
Umiejętność poprawnego mówienia
Teologiczno pastoralne wprowadzenie do Lekcjonarza mszalnego wskazuje, że posługa lektora wymaga zrozumiałego i komunikatywnego mówienia. Sam sposób, w jaki lektorzy czytają: głośno, wyraźnie i mądrze, przyczynia się przede wszystkim do właściwego przekazania zgromadzeniu słowa Bożego przez czytania (WL 14).
Podobnie na ten temat mówi Wprowadzenie do mszału:
Ażeby wierni słuchając natchnionych czytań przejęli się żywą miłością Pisma świętego, konieczne jest , aby lektorzy wykonujący tę posługę, nadawali się do niej i otrzymali staranne przygotowanie (WOMR 66).
Kryterium wyboru lektorów powinna stanowić umiejętność poprawnego mówienia. W umiejętności tej zawarte są określone kwalifikacje duchowe i przygotowanie techniczne, które ma na celu przyswojenie lektorom pewnej sztuki publicznego czytania, zarówno żywym głosem jak i przy pomocy współczesnych urządzeń nagłaśniających.
Zbiórki i formacja lektora
Za formację lektorów odpowiedzialny jest ks. Józef Rzepka
Wszyscy lektorzy uczestniczą w spotkaniach formacyjnych, które odbywają się:
Lektorzy:
Piątek godz. 16.30
Modlitwa lektora
Panie, oto stoję wobec wielkiej tajemnicy Twego słowa,które nam przekazać innym.Pomóż mi być najpierw dobrym słuchaczem i świadkiem Twego słowa. Oczyść moje wargi od wszelkiej nieczystości,uczyń mnie swoim narzędziem,bym mógł nieść Cię ludziom w sercu, w dłoniach, na wargach.Amen
Formacja lektora
Lektorzy ustanowieni, by głosić słowo Boże w zgromadzeniu liturgicznym, muszą być do pełnienia swej posługi odpowiednio przygotowani. W tym celu odbywają specjalne studium formacyjne obejmujące: formację wewnętrzną, liturgiczną, biblijną oraz podstawowe wiadomości z zakresu dykcji.
Formacja wewnętrzna
- Godność lektora w oparciu o świętość słowa Bożego.
- Odpowiedzialność lektora jako posłańca słowa Bożego.
- Postawa lektora przy ołtarzu.
- Jezus Chrystus moim Światłem i Życiem.
- Znak lektora FOZ – DZOE.
- Maryja Panna wzorem posłuszeństwa słowu Bożemu.
- Wspólnota lektorów we wspólnocie parafialnej.
- Jestem nowym człowiekiem - Uczniem w szkole Chrystusa.
- Słowo Boże codziennym pokarmem.
- Modlitwa w moim życiu.
-
Nawrócenie – sakrament Pokuty i Pojednania – praca nad sobą.
- Spotkanie z Chrystusem w Eucharystii jako szczyt i źródło mojego życia.
- Moje świadectwo Chrystusowi.
Formacja liturgiczna
- Posługi spełniane przez wiernych w liturgii – posługa lektora- Msza św.
- ofiara Chrystusa i Kościoła- Struktura Mszy św.
- Mszalna liturgia słowa Bożego- Przepisy liturgiczne
- Znaki liturgiczne – postawy i gesty
- Znaki liturgiczne – szaty, kolory, naczynia
- Elementy w liturgii – światło, ogień, woda, kadzidło, oliw i popiół
- Lekcjonarz mszalny
- Liturgia eucharystyczna
- Rok liturgiczny
- Świętowanie niedzieli
- Sakramenty święte
- Przestrzeń liturgiczna – kościół i jego wnętrze
- Liturgia uświęcenia dnia.
Formacja biblijna
- Co to jest Pismo św. – natchnienie biblijne, świętość, kanon?
- Powstanie ksiąg Pisma św
- Zasady interpretacji Pisma św
- Stworzenie świata i człowieka- Abraham i Patriarchowie
- Mojżesz przywódcą Narodu Wybranego- Prorocy
- Psalmy – znaczenie dla Kościoła, treść teologiczna
- Ewangelie – powstanie, znaczenie, treść teologiczna
- Życie i nauczanie Jezusa Chrystusa
- Tajemnica Paschalna Jezusa Chrystusa
- Inne księgi Nowego Testamentu- Rozmieszczenie Pisma św. w lekcjonarzu mszalnym.
Dykcja
- Wymagania głosowe i słuchowe
- Oddech- Emisja głosu
- Artykulacja – samogłoski, spółgłoski, akcent gramatyczny
- Zaznajomienie się z tekstem i zrozumienie jego treści
- Podział tekstu na części, przerwy w czytaniu
- Akcent- Znaczenie zmian intonacji podczas czytania
- Słyszalność czytającego- Mikrofon
- zachowanie się na ambonie,
- postawa czytającego- Źródło, początek i zakończenie czytania.